Haaruitval: wat als je opeens haar verliest?

In tegenstelling tot wat veel mensen denken, komt haaruitval – of alopecia – niet alleen voor op het hoofd. Het kan over het hele lichaam of delen daarvan voorkomen. Kaalheid kan erfelijk zijn, door ziekte komen, medische oorzaken hebben of door normale ouderdom worden veroorzaakt. Het probleem bij mannen komt het meest voor, maar vrouwen kunnen er ook last van hebben. 

Haaruitval of kaalheid komt het meeste voor op je hoofd. Als dit geleidelijk gebeurt, meestal door ouderdom, kiezen mensen er meestal voor om het z’n gang te laten gaan. Soms kun je het verbergen met een ander kapsel, make-up, een hoofddeksel of sjaal. Bij plotselinge, veelvuldige of extreme haaruitval kiest men vaak voor één van de vele behandelingen die verdere problemen kunnen voorkomen of zelfs haargroei kunnen hervatten.

Haaruitval bij mannen treedt overigens vaker op dan bij vrouwen. Ruim zeventig procent van de Nederlandse mannen krijgt – naar schatting – te maken met alopecia. Dit tegenover veertig procent van alle vrouwen.

De reden dat haaruitval bij mannen meer voorkomt, is te vinden in overgevoeligheid voor mannelijke hormonen, zoals testosteron. Een teveel van deze hormonen, waarvan mannen er vanzelfsprekend meer hebben, resulteert vaker in kaalheid.

Haaruitval bij mannen wordt soms ook veroorzaakt door het gebruik van anabole steroïden.

Wat zijn de symptomen van haaruitval?

Alopecia is nooit hetzelfde bij iedereen, maar er zijn verschillende symptomen die vaker voorkomen. Deze, bijvoorbeeld.

Geleidelijke verdunning

De meest voorkomende vorm van haarverlies is geleidelijk dunner wordend haar bovenop je hoofd, meestal door ouderdom. Mannen krijgen eerst inhammen, waarbij de haarlijn terugtrekt en ze vervolgens bovenop kaal worden. Bij vrouwen is het meer een verdunning rondom de scheiding, waarbij de scheiding steeds wijder wordt.

Kale plekken

Sommige mensen verliezen hun haar op verschillende plekken. Dit kunnen kale plekken op het hoofd zijn, maar ook in de wenkbrauwen of baard. Bij deze vorm krijg je eerst een pijnlijke, jeukende huid voordat je haar uitvalt.

Extreme haaruitval over het hele lichaam

Er zijn aandoeningen en behandelingen, zoals een chemokuur voor kanker, die leiden tot extreem haarverlies over het hele lichaam. Gelukkig groeit het haar in de meeste gevallen weer terug.

Schilferende plekken

Verlies je je haar én verschijnen er schilferende kale plekken? Dan is dat vaak een teken van een ringworm. Dit is een schimmelinfectie in de huid die ringvormige plekken op de huid veroorzaakt.

Plotselinge haaruitval

Door een fysieke of emotionele schok kan haar loskomen en uitvallen. Een handvol haar kan dan uitvallen bij het kammen, borstelen of wassen. Dit maakt je haar een stuk dunner. Gelukkig is dit tijdelijk en groeit het terug.

Wat zijn de oorzaken van haaruitval?

Net zoals er verschillende symptomen van alopecia zijn, zijn er meerdere oorzaken van haarverlies. Dit verlies van haar heeft normaal gesproken te maken met een van de volgende oorzaken.

Erfelijkheid

De meest voorkomende oorzaak van haarverlies is genetisch bepaald en begint naarmate men ouder wordt. Dit heet alopecia androgenetica en zoals eerder genoemd benadeelt deze soort haaruitval mannen anders dan vrouwen – met een terugtrekkende haarlijn bij mannen en verdunning rondom de scheiding of kroon bij vrouwen. Deze patronen zijn vrijwel altijd hetzelfde.

Hormoonwisselingen en lichamelijke aandoeningen

Veranderingen in de hormoonhuishouding kunnen resulteren in permanente of tijdelijke alopecia, bijvoorbeeld door zwangerschap, menopauze of schildklierproblemen. Het kan ook door medische aandoeningen, zoals ringwormen, infecties van de hoofdhuid en auto-immuunziektes. 

Medicijnen

Haarverlies kan een bijeffect van je voorgeschreven medicijnen zijn. Neem je medicijnen voor kanker, depressie, reuma, hartproblemen of hoge bloeddruk? Dan heb je kans op haaruitval door medicijnen.

Bestraling

Als je een bestraling van je hoofd krijgt, is extreem verlies van haaruitval vaak het resultaat. Je verliest al het haar op je hoofd, inclusief snor, baard en wenkbrauwen. Het groeit weer terug, maar soms in een andere vorm. Het nieuwe haar kan dikker, dunner of zelfs gekruld in plaats van steil zijn. 

Zeer hoge stress (schok)

Na een hevige fysieke of emotionele ervaring kan haaruitval het resultaat zijn. Het complete verdunning van het haar vindt vaak maanden na de gebeurtenis plaats. Gelukkig is deze variant tijdelijk.

Kapsels en haarproducten

Haarstyling en kapsels waarbij het haar strak wordt getrokken, zoals staartjes of dreadlocks, kunnen leiden tot haaruitval. Haarbehandelingen waarbij het haar wordt verhit, zoals behandelingen met hete olie of permanenten, kunnen blijvende schade tot gevolg hebben.

Haarverlies na ziekte

Haarverlies na ziekte komt helaas ook voor. Het gaat dan bijvoorbeeld om auto-immuunziektes of problemen met de schildklier.

Denk je dat er in jouw geval sprake is van haarverlies na ziekte? Neem in dit geval altijd contact op met je huisarts.

Kan haaruitval na corona optreden?

Een aanzienlijk aantal mensen heeft haarverlies gerapporteerd na besmetting met COVID-19. Vaak gebeurde dit een aantal maanden nadat ze hersteld waren van het coronavirus, maar nog naslepende klachten hadden. 

Haaruitval na corona is niet een van de symptomen die worden erkend voor een coronatest. De medische wetenschap heeft nog geen directe relatie tussen het uitvallen van haarval en COVID-19 gevonden. Dokters denken over het algemeen dat deze variant na corona hetzelfde is als kaalheid na een schokkende fysieke of emotionele gebeurtenis. Dit soort uitval heeft dezelfde karaktereigenschappen, is tijdelijk en verschijnt pas na enkele maanden.

Heb je last van haarverlies na corona en wil je meer weten? Dan is het altijd goed om contact op te nemen met je huisarts. Je dokter kan je dan helpen met advies of een behandeling – mocht dat nodig zijn. Het verlies van haar wordt dan alsnog gemeld als een symptoom na herstel van COVID-19.

Moet je naar de dokter voor haaruitval?

Maak je je zorgen om jouw haarverlies of dat van je kinderen? En wil je advies over een behandeling? Maak dan een afspraak met je huisarts. Plotselinge haaruitval kan betekenen dat er een onderliggende medische aandoening is die behandeld moet worden.